Climate Change BLOG / Klimaatverandering BLOG

www.klimaatverandering.info Web log about Climate Change, sometimes in Dutch.

23 februari 2005

Nieuwe Landkaart Nederland 2130

Figuur Nederland na 2030 in het geval van zeespiegelstijging, NRC 22-02-2005


Het NRC van gisteren (22-02-2005) publiceerde bovenstaand plaatje van onze nieuwe kustlijn in 2130. De zee ontziet geen enkele belangrijke plaats in Nederland uitgezonderd Eindhoven dan. Mijn vraag is hoe gaat de Nederlandse voetbalcompetitie er dan uitzien? Gaan we dan toch maar meedoen met de Duitsers. Want de enige club van naam is dan nog PSV...

Maar goed, aanleiding van dit plaatje is het zogenaamde "DoemScenario" in het geval van een zeespiegelstijging van 5 à 6 meter vanaf 2030 tot 2130. Het Instituut voor Milieuvraagstukken van de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam heeft de consequenties van dit scenario uitgewerkt. Zij suggereren dat dijken van 7 meter wel mogelijk zijn (zal er ook gezellig uitzien een 7 meter hoge dijk bij Scheveningen) maar dat de politiek te laat zal reageren. Het gevolg hiervan is dat bedrijven en mensen langzaam wegtrekken uit Nederland naar hoger gelegen gebieden. Mijn advies voor de komende eeuw: Koop grond in Hongarije of Polen, kan je dat niet betalen schaf dan maar vast kaplaarzen aan.

Overigens de zeespiegelstijging waarmee het KNMI nu voor het jaar 2100 rekening houdt als gevolg van de klimaatverandering, loopt voor Nederland uiteen van twintig centimeter tot honderdtien centimeter, dit op basis van gegevens van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) van de Verenigde Naties

21 februari 2005

Olie is geen fossiel brandstof

Vandaag een artikel gelezen in Frontier Magazine (http://www.fsf.nl/nfsf/homenl.php). Wel het is een nogal vaag blad met elke maand een special over Graancirkels.. dus dan weten we een beetje het niveau. Maar er stond wel iets interessants in over olie.

Volgens één van de artikelen is Olie geen fossiele brandstof maar een stof die vanuit de aardkorst omhoog gestuwd wordt. Olie is dus geen bomen, planten en andere wezens dat onder hoge druk een brandstof vormt. Argumenten zijn vrij helder

1)Olie zit vaak onder granieten lagen waar nog nooit enig levend wezen bij kan
2)Olie zit heel diep ook hier is dus weinig kans dat er ooit levende wezens zijn geweest
3)Het maken van olie is niet reproduceerbaar door fossielen onder hoge druk te zetten
4)Olie is zwaarder dan water. Hoe kan dan toch heel veel olie voorkomen in zee gebieden
5)De hoeveelheid is zo enorm zou dat dan allemaal kunnen gevormd zijn door planten etc

Volgens het artikel wordt de olie gevormd door geologische processen diep onder de aarde. De olie wordt als het ware naar boven gestuwd. Daarom wordt er veel olie gevonden op geologische actieve plaatsen. Er zou dus misschien nog olie aangemaakt worden onder de aarde. De bron van dit artikel is deze website met Russisch onderzoeken vanaf de jaren 50.

http://www.gasresources.net/index.htm

Wel ik ben geen geoloog en heb hier geen heel heldere mening (ik kies voorlopig nog even voor onzin) maar ga toch even wat meer research hier naar doen.

Cartoon Bush and Global Warming



From:
http://www.tvnewslies.org/html/the_environment.html
http://www.bendib.com/

18 februari 2005

Luchtvervuiling blijft te zwaar

De documentaire van Zembla had het er al over zie: Vuile Auto's 10 februari

Maar nu is ook de politiek bezig. In dit artikel van het NRC wordt gerept over fiscaal vriendelijke maatregelen voor roetfilters op vrachtwagen. Roetfilters subsidiëren...??? Lijkt mij dat we het verplicht moeten stellen. Waarom pappen en nat houden terwijl er lettelijk mensen aan het stikken zijn.

Verder worden de normen ook nog eens overschreden... waarom hebben we die normen dan eigenlijk. Zit er een beetje dioxine in een kip en alles wordt afgemaakt.... ademen tienduizenden mensen giftige lucht in en niemand kraait ernaar. "Als je het niet ziet, is het er ook niet" zal de politiek wel denken.

DEN HAAG, 18 FEBR. Het kabinet ziet geen kans afdoende maatregelen te nemen tegen de luchtvervuiling.

De overschrijding van Europese normen duurt daarom voort, meldt staatssecretaris Van Geel (Milieu, CDA) vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.

Tegelijk met deze brief ontvangt de Tweede Kamer ook het Nationaal Luchtkwaliteitsplan, ook al is dit volgens de toelichting van de staatssecretaris nog niet af. ,,Dit betekent dat er enerzijds gezondheidsrisico’s blijven bestaan en anderzijds afbreukrisico’s zijn voor nieuwe ruimtelijke ontwikkeling waaronder infrastructurele projecten’’, aldus de brief.

Later dit jaar hoopt Van Geel met een aanvulling te kunnen komen op het plan, na overleg hierover met provinciale en gemeentebesturen.

In dat stuk maakt het kabinet, zo belooft de staatssecretaris, aanvullende maatregelen bekend om de vervuiling verder terug te dringen.

Om te kunnen voldoen aan de Europese normen voor vervuiling door fijn stof (in 2005) en de uitstoot van stikstofdioxide (2010) moet Nederland stevige maatregelen nemen, in de eerste plaats Door een onzer redacteuren in het verkeer. De grootste knelpunten liggen bij de snelwegen in de Randstad en in de grote steden.

Van Geel waarschuwt in zijn brief dat zelfs met die extra ingrepen de norm in 2010 niet zal worden gehaald. Daarom is alvast om uitstel gevraagd bij de Europese Commissie.

In het kabinet wordt intussen verder gediscussieerd over de kosten van de diverse milieumaatregelen.

Bij de presentatie van de Voorjaarsnota moet daarover meer bekend zijn. In ieder geval zal de aanschaf van roetfilters, om de uitstoot van uitlaatgassen te verminderen, fiscaal aantrekkelijk worden gemaakt. Hetzelfde geldt voor investeren in vrachtauto’s met schone motoren.

De staatssecretaris wijst er in zijn brief op dat de luchtkwaliteit in de afgelopen decennia door diverse maatregelen al ,,aanzienlijk is verbeterd’’. Tussen 1985 en 2003 is de vervuiling door stikstofoxide en fijn stof al met tientallen procenten verminderd.

Daardoor worden jaarlijks minder mensen blootgesteld aan de gevaarlijke stoffen. Desondanks, zo meldt Van Geel zullen ook na 2010 ,,nog enkele tienduizenden mensen’’ in ons land te sterk vervuilde lucht inademen.

Het nationaal lucht kwaliteitsplan is hier te vinden:

Nationaal lucht kwaliteitsplan (fijn leesvoer voor het slapen gaan)
Persbericht Vrom

Grondgebruik in Nederland

Net even op de CBS site gekeken naar het grondgebruik in Nederland. Ik had namelijk ooit eens een bewering gehoord dat 90% van de Nederlandse grond Landbouwgrond is. Wel dat klopt niet helemaal. Het is 56%... Maar trek je daar grond van af wat niet/of lastig herinrichtbaar is zoals natuur en water dan kom je al op 80% uit.

Hieronder de cijfers voor 2000 van het CBS.

verkeer 1130 2,7% 3,9%
Bebouwd 3138 7,6% 10,9%
Semi Bebouwd 486 1,2% 1,7%
Recreatie 889 2,1% 3,1%
Landbouw 23260 56,1% 80,5%
Bos en natuur 4835 11,7% nvt
Water 7744 18,7% nvt

41482 100,0% 100,0%

Dat er dus nog voldoende ruimte is voor woningbouw, natuur en wegen lijkt me evident. Laat de politiek nu eens onze ruimte slim gaan besteden in plaats van aan overgesubsideerde boeren.

17 februari 2005

Kyoto Protocol Takes Effect



NRC van 16-02-2004, http://www.globecartoon.com/.

Mijn brief aan Boris van der Ham (b.vham@tweedekamer.nl)

Beste Boris,

Ik ga voor groen. Groene energie wel te verstaan... Een makkelijke stap en ik geef een betere bijdrage aan het milieu. Maar zo makkelijk blijkt het een ander toch niet te zijn. Want als economisch bewuste consument wil ik natuurlijk wel weten wat me dat gaat kosten en of het goedkoop kan. Beetje googlen, allemaal mooie prijsvergelijking sites zoals

http://www.energievoorzieningen.nl
http://www.vergelijk.nl
http://www.energieprijzen.nl (het meest duidelijk)

Ik vul mijn verbruik in en er komen allerlei tarieven uit. Wat schetst mijn verbazing die tarieven komen totaal niet overeen met wat ik als eindafrekening over 2004 heb gehad. Welnu even jaarafrekening grondig bestuderen hoe mijn tarief opgebouwd is. Die afrekening is opgebouwd uit zoveel heffingen, rechten, kortingen en andere bedragen dat ik letterlijk door de bomen het bos niet meer zie.

Voorbeeld.
De energielevering is opgebouwd uit, verbruik (wat je echt verbruikt), vastrecht (hoeveel dagen je het verbruikt), belastingheffing (dus eerst belasten op verbruik), belastingkorting (dan krijg je weer korting op het aantal dagen). Ergens zit er ook nog een regiotoeslag verstopt.

Voor transport is het al net zoiets.

Mijn punt is: Hoe kan je als consument in deze "vrije" energiemarkt nu een goede afweging maken tussen de verschillende aanbieders als de tarieven zo ingewikkeld zijn? Kortom de tarieven zijn niet transparant, wat natuurlijk wel een voorwaarden is voor goede concurrentie.

Ik weet niet of het jouw portefeuille is maar kan aan dit punt niet op één of andere manier aandacht worden besteed.

Met vriendelijke groet,
Een trouwe D66 stemmer,

Dimitry van den Berg

Mijn onbegrijpelijke rekening:

.

15 februari 2005

Doelstelling: Zero emission

Veronderstelling: Al is het niet 100% zeker dat de mens verantwoordelijk is voor klimaatverandering. De bewijzen gaan steeds sterker die kant op. Er staat teveel op het spel om geen actie te ondernemen en dus te steven naar radicale reductie in de uitstoot van milieu-ontregelende gassen.

Een ander punt wat daar sterk mee samenhangt is ons energiebeleid. Aanwezigheid van voldoende energie is cruciaal. Wanneer energie schaars of lastig wordt stagneert onze maatschappij en zullen we vervallen in Anarchie en oorlog.

Ten slotte is milieu problematiek ook een armoede probleem. Want het streven van vml derde wereld landen naar meer welvaart leidt tot een grotere belasting van het milieu. We kunnen ze die welvaart niet onthouden maar de gevolgen voor het milieu willen we toch ook weer niet hebben.

Doelstelling: Zero Emission.

Uitgangspunten: Vrijheid en mobiliteit van mensen moet zo veel mogelijk gewaarborgd worden.

Zero emission houdt in streven naar 0% uitstoot, of dit nu roetdeeltjes, C02, methaan cfk of wat voor een gas dan ook is.

Dit streven moet wat mij betreft gehaald worden door stringente normen te hanteren voor alle uitstoters. Binnen een redelijke termijn wel te verstaan (decades).

Mogelijke oplossingen en andere rigide maatregelen:

*Autoverkeer moet aan zeer strenge zuinigheids en uitstootnormen voldoen binnen 10 jaar (de normen moet ik nog uitzoeken). Dus nauwelijks CO2 en roet uitstoot.

*Het leasen van auto’s moet onaantrekkelijk worden, aangezien leasen er voor zorgt dat je een lump-sum kwijt bent voor je auto. Er zit dus geen variabele kostenpost in die daardoor de keuze voor alternatief vervoer onaantrekkelijker maakt. Overheid moet goed voorbeeld geven door openbaar vervoer (bussen) ook naar zero emmission yte laten gaan.

*Ontwikkeling van alternatieve energieën moeten voortvarend ter hand genomen worden. Ik denk dat een combinatie van Kernenergie, wind- zonne en andere energieën de beste oplossing zijn. Streven naar minimale inzet kernenergie maar niet per definitie uitsluiten als het kan bijdragen aan onze zero-emmission doelstelling

*Waterstof als nieuwe energiedrager moet voortvarend ter hand genomen worden. Alhoewel de techniek niet opgedrongen mag worden weet ik op dit moment geen technisch alternatief voor een weinig belastende energie drager.

*Het elektriciteitsnet moet een soort van Internet worden waar iedereen naar hartelust kan toevoegen en afnemen. Dat houdt dus in dat als ik zonnecollectoren op mijn dak heb en ik maak te veel dat die elektriciteit verkocht kan worden.

*Stoppen met gasleveranties aan het buitenland, Eigen Gas eerst!, Energie wordt schaars dus houdt het in Nederland.

*CO2 compensatie door aanplanten van bomen moet meer aandacht aan besteed worden. Mensen en bedrijven ga compenseren.

*De boerenstand moet vertrekken uit Nederland (90% van Nederland is landbouw grond). 20% reserveren we voor windparken 30% voor bomen (co2 compensatie) de rest voor woningbouw en snelwegen.

*Extra heffingen op vervuilende geïmporteerde goederen.

Dit is nog maar het begin meer volgt :).

10 februari 2005

Vuile Auto's

Gisteren een documentaire gezien van Zembla. Het gaat erover dat de 7 miljoen auto's die in Nederland rondrijden zo vervuilend zijn dat de gemiddelde levensduur in er 1 jaar op achteruit gaat. Dit komt voornamelijk door het zogenaamde fijne stof (roetdeeltjes) en stikstofdioxide (NO2) die ze uitstoten waardoor je luchtwegen aangetast worden. De uitstoot van deeltje overschrijdt regelmatig de vastgestelde normen en dan vooral in de spits. Verder blijven er maar auto's bij komen in Nederland. Hierdoor treed nog meer vervuiling op ook doordat er juist door die toename de wegen steeds meer dichtslibben. Juist de files veroorzaken een groot gedeelte van de extra vervuiling.

Geïnteresseerd? Hieronder de url van de documentaire

http://www.omroep.nl/vara/tv/zembla/welcome2.html?20050203/zembla

07 februari 2005

Duurzaamheid; minder input minder output?

Vooraanstaand ontwikkelingseconoom Sachs van de VN heeft een heldere mening over duurzaamheid:"Als basisregel kan je stellen dat het gebruik van natuurlijke hulpbronnen in de industrielanden binnen 50 jaar met een factor 10 moet verminderen. Maar ‘minder’ heeft twee betekenissen: minder input van grondstoffen, of minder economische output. Voor dat eerste is het duidelijk dat zeer veel kan gebeuren met minder input. Een spaarlamp is daarvan een simpel voorbeeld: dezelfde lichtkwaliteit met vijf keer minder energieverbruik. De nieuwe richting voor economische ontwikkeling is een sterke groei van de productiviteit van hulpbronnen in plaats van de arbeidsproductiviteit. Ik ben ervan overtuigd dat er daarvoor interesse kan gewekt worden bij het bedrijfsleven: nieuwe design van producten, nieuwe technologieën, producten vervangen door diensten. Tijdens het symposium van de Federale Raad Duurzame Ontwikkeling heb ik het voorbeeld gegeven van Rank Xerox: zij noemen zich voortaan een ‘documenten-bedrijf’. Ze verkopen geen kopiemachines meer, maar ze verkopen fotokopiëren als dienst. De klant krijgt een machine ter beschikking en betaalt enkel voor de kopies. Rank Xerox is daardoor geïnteresseerd in een goede dienstverlening en in goed functionerende machines, die zo duurzaam, herbruikbaar en recycleerbaar mogelijk zijn."De tweede strategie om factor 10 te halen is minder economische output realiseren. Dat is minder een technische, dan wel een culturele uitdaging. Het gaat niet over opofferen, maar over een desinteresse leren cultiveren voor teveel consumptie, teveel vervoer… Er zijn verschillende redenen waarom dat mensen kan aanspreken. Een groot deel van onze welvaart is bijvoorbeeld niet vrijwillig gekozen. Zo gebeurt de aankoop van een auto in de meeste gevallen niet omdat we zo wild zijn van autorijden, maar wel uit zelfverdediging. Als je geen auto hebt, dan ben je sterk in het nadeel ten opzichte van anderen. Groei verhoogt dus niet enkel onze keuzemogelijkheden. Er zijn ook meer en meer uitgaven waartoe we ons verplicht voelen. Veel van wat we bezitten, moet ons helpen niet van de sociale ladder te vallen. Een andere typische uiting van onze over-ontwikkeling is opstopping op allerlei terreinen. Ons verkeer en transport is zo ontwikkeld dat we nauwelijks nog vooruit raken. Alles moet zo snel gaan, dat we geen tijd meer hebben. Onze wereld is zo ontsloten, dat we ons steeds verder moeten verplaatsen. We bezitten zoveel dingen dat we geen tijd meer hebben ervan te genieten." Is zijn visie haalbaar? Is welvaart een culturele keuze? Wat vinden jullie?

Het hele interview is te vinden op:
http://www.vodo.be/documenten/Kranten/krantweer/logica.html

06 februari 2005

De rijke landen moeten de armoede oplossen in de wereld.

Oplossen van armoede mbv rijke landen is de voorwaarde voor economische groeiOnlangs presenteerden de Verenigde Naties hun jaarlijkse tussenstand in de strijd tegen armoede en onderontwikkeling het 'Human Development Report'. De doelstellingen die de VN zichzelf opgelegd heeft is een halvering van de wereldarmoede in 2015. Iemand is arm als hij leeft van minder dan $1 per dag. De belangrijkste conclusies van dit rapport zijn dat de regeringen van arme landen zich vooral moeten focussen op de ontwikkeling van de armen en dan vooral met lokale initatieven. Volgens Jeffrey Sachs, de SpecialeAdviseur van VN-baas Kofi Annan: "Arme landen kunnen het zich niet permitteren om te wachten tot ze rijk zijnvoordat ze gaan investeren in de arme bevolking", zegt Sachs. "Dat is de omgekeerde wereld." Ze hebben die investering juist nodig om de welvaart te laten groeien. Economische groei zal enkel wortel schieten als er ziekenhuizen, scholen, wegen en drinkwater komen." Sachs vermeld daarbij dat deze infrastructuur zoals scholen, wegen en ziekenhuizen eigenlijk alleen tot stand kan komen als de rijke landen een groot gedeelte van deze kosten op zich wil nemen. Als de basis infra gelegd is zal daarna een vliegwiel effect op gang komen die verdere economische ontwikkeling bespoedigd.

Bronnen:
http://www.ipsnews.be/nieuwsbrief/focus/2003_7_nr2.htm
http://www.tijd.be/nieuws/artikel.asp?Id=1553329

01 februari 2005

Kernenergie het antwoord op klimaatverandering?

Is er een mogelijkheid om te stoppen met fossiele brandstoffen die CO2 en stofdeeltjes uitstoten? Ja volgens George Bush wel: "Kernenergie is schoon en veilig, en kan eenzesde van de Amerikaanse energie leveren". Ook in Europa laait de discussie over kernenergie weer op er zijn namelijk geen andere "schone" alternatieven die voldoende rendabel zijn. Wind- en zonneenergie zijn te inefficient.

Bush 2001:
http://www.kerncentrale.nl/nieuws/nw010526.htmDiscussie

in europa 2001 (NRC):BORSSELE, 13 SEPT. Kernenergie lijkt een woord uit het verleden.
Het roept associaties op met demonstraties, met de jaren tachtig, met tassen en buttons met het opschrift: `kernenergie, nee bedankt.' Kernenergie is terug. De discussie over de omstreden wijze van elektriciteitsopwekking laait wereldwijd weer op. In de Verenigde Staten wil president Bush centrales bijbouwen, de Britten gaan hun energiebeleid herzien en in Nederland moet de rechter volgende week beslissen of de laatste kerncentrale in het land, in het Zeeuwse Borssele, open mag blijven. Eurocommissaris Loyola de Palacio (Energie en Transport) vroeg zich eerder dit jaar publiekelijk af of het sluiten van kerncentrales wel juist was. Volgens de Commissaris kunnen de lidstaten van de EU niet voldoen aan de milieuverplichtingen van het Kyoto-verdrag als de centrales worden gesloten. De lidstaten van de Unie hebben in dit verdag belooft de uitstoot van CO2 te verminderen. De uitstoot van CO2, algemeen gezien als de belangrijkste veroorzaker van het broeikaseffect, zou met 300 miljoen ton omhoog gaan als de nucleaire centrales zouden worden gesloten, aldus De Palacio. Kerncentrales stoten dan wel geen kooldioxide uit, de opwekking van elektriciteit levert wel kernafval op dat vele jaren radioactief blijft. De discussie in Nederland draait vooralsnog om het wel of niet sluiten van de kerncentrale in Borssele. De rechter zal 21 september beslissen wanneer de laatste actieve centrale de poorten moet sluiten. De Nederlandse staat spande eerder dit jaar een rechtzaak aan tegen EPZ, het energiebedrijf dat Borssele beheert. Volgens de overheid zijn er in 1994 afspraken gemaakt dat Borssele eind 2003 dicht moet. EPZ zegt dat er geen afspraken zijn en wijst erop dat het een vergunning heeft om de centrale open te houden. Jos Bongers, directeur van de centrale, wil graag een discussie over het openhouden van de nucleaire installatie, maar niet nu: in 2010. Dan is er volgens hem meer duidelijkheid over de plannen rond de CO2 reductie. ,,Ik zou graag een no regret beleid willen en daar past het openhouden van Borssele perfect in.'' Met zo'n beleid doelt Bongers op de mogelijkheid dat kernenergie over een tijd weer een maatschappelijke aanvaardbare optie wordt en dat veel kennis over kernenergie verloren gaat als de centrale dicht moet. ,,Ik ben geen profeet, maar als het CO2-probleem erger wordt kan ik me voorstellen dat het draagvlak voor kernenergie toe zal nemen'', zegt Bongers in een gesprek met deze krant. Opiniepeilingen die het Nipo uitvoerde in opdracht van EPZ maken duidelijk dat er nu nog geen draagvlak is: rond de 50 procent van de ondervraagden zegt tegen kernenergie te zijn. ,,Als wordt uitgelegd wat de milieuvoordelen zijn van kernenergie en dat Borssele tot de veiligste kerncentrale in de wereld behoort, dan wil nog maar 42 procent dat de centrale in 2002 sluit'', aldus Bongers. Milieuorganisatie Greenpeace vindt dat Bongers de zaken aan het omdraaien is. ,,Er is een discussie geweest, er is besloten dat de centrale dicht moet. Nu wil Bongers de centrale openhouden en de hele discussie in 2010 nog eens over doen'', zegt een woordvoerder vasn Greenpeace. ,,Bongers lijkt nu de redelijkheid zelve, maar hij houdt zich niet aan de afspraken.'' Maar anderen zoals energiedeskundige Coby van der Linde van het instituut Clingendael zegt dat een nieuwe discussie nuttig zou zijn. ,,Een serieuze discussie over kernenergie zou gevoerd moeten worden,'', aldus Van der Linde. Zij voegt eraan toe dat bedacht moet worden of Nederland actieve kennis over nucleaire energie wil behouden en of het openhouden van Borssele daarvoor nodig is. Als de centrale open mag blijven van de rechter, kan hij in 2013 alsnog dicht gaan. Maar het terugdringen van het broeikaseffect, in combinatie met de toenemende vraag naar elektriciteit, zou ook tot de bouw van nieuwe kerncentrales kunnen leiden. ,,Ik zie dat nu nog niet zo snel gebeuren omdat er geen maatschappelijk draagvlak is. Maar het is mogelijk, het ligt aan de effectiviteit van de maatregelen om de CO2-uitstoot terug te dringen'', zegt Bongers. Greenpeace echter zegt dat kernenergie absoluut niet mag worden gebruikt om de klimaatproblemen op te lossen. ,,Kernenergie is ook geschrapt uit het nieuwe verdrag dat onlangs in Bonn is gesloten'', zegt een woordvoerder. Wereldwijd waren er in 2000 438 centrales die 23,8 procent van de stroomconsumptie leverde. Grote centrales als in Borssele, die in 4 procent van de Nederlandse energievoorziening voorziet, ziet Bongers niet snel meer verrijzen. ,,Voor deze centrales is een investering van 5 miljard gulden nodig en het zal moeilijk zijn nog plek te vinden in Nederland.'' In plaats daarvan zouden kleinere centrales een mogelijke optie zijn. Deze ,,blokkendozen'' hebben de afmeting van een grote fabrieksloods en passen beter in de Nederlandse infrastructuur. ,,Zij zouden een aanvulling kunnen zijn op duurzame energiebronnen'', zegt Bongers